Metabolizma Nedir? Hızını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

21 Haziran 2017 / Genel
Metabolizma Nedir? Hızını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Metabolizma Nedir?

Metabolizma nedir? sorusunun cevabını verecek olursak, besinlerin bedende çeşitli değişimlere uğraması olgusudur. Metabolizmanın çalışması ise, besinlerin yapısal ayrışması, sindirilerek dışarı atılması süreci metabolizmanın çalışması sürecidir. Besinlerin çeşidine göre değişiklik gösteren metabolizma çalışması üçe ayrılmaktadır. Karbonhidrat, protein ve yağ  besinleri olduğu düşünülürse, bu başlıklar altında üç tane de metabolizma çeşidi vardır. Bunlar protein, karbonhidrat ve yağ metabolizmaları’dır.

Sindirim esnasında metabolizmanın çalışma hızı artar. Fazla hareket etmekte metabolizma hızını yükseltir. İç salgı bezlerinin çalışma hızı da metabolizmanın yavaşlayıp ve hızlanmasına neden olur. İç salgı bezleri yavaşken metabolizma yavaş çalışır, hızlıyken hızlı çalışmaktadır. Metabolizma çalışırken beden kullanılmayan fazla yağları depo eder. Bu depolamanın durumu aşırıya kaçarsa vücutta şişmanlık dediğimiz durum gerçekleşir. Vücutta proteinler şekere, şekerlerde yağa dönüşür ve kilo alma durumu meydan gelir. Karbonhidrat, protein ve yağ gibi besinlerin metabolizmada birbirine bağlı olması sonucu gerçekleşen bu besin değişimleri, günümüzde insanları obezite ile mücadele etmek zorunda bırakmıştır.

Organik yapım ve yıkım olayları yaşanırken madde ile enerjinin organizma veya hücre tarafından değişmeye uğratılması durumlarının hepsini içerisine alan olgu metabolizma‘dır. Hücreler hayatlarını sürdürmek için bileşimlerini değiştirerek ve besin alarak yaşamaktadırlar. Besinlerin çoğu basit bileşiklere ayrılarak hücrenin yapısına dahil olur ve enerji üretiminde kaynak olarak kullanılır. Enerjinin açığa çıkması için organik bileşiklerin basit yapılara yıkılması gerekir. Bu esnada enerji açığa çıkmaktadır. Enerjinin bir kısmı ilk başta hücre içinde kullanılmaktadır. Çoğunluğu ise kullanıma hazır ATP depolarında kimyasal enerji olarak depo edilir.

Metabolizma Hızını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

YAŞ: En önemli etkendir yaş. Her yaşın metabolizma hızı farklıdır. En hızlı çalıştığı yaşlar 15-30 yaş arasında yer alan zamandır. Metabolizma hızı 30 yaşından sonra yavaş yavaş geriler. Bayanlardaki metabolizmik durum erkeklere göre biraz daha farklıdır. Menopoz dönemlerinde olan bayanların düşmüş olan metabolizma hızı tekrar hızlanmaya başlar. Bayanlarda ergenlik ve doğum dönemleri metabolizma hızının arttığı dönemlerdir.

CİNSİYET: Diğer bir etkende cinsiyettir. Kadınlarda bulunan kas sayısı erkeklere oranla az ve güçsüzdür. Bu durum kadınların daha az enerji tüketmesi anlamına gelmektedir. Özetle kadınların metabolizması erkeklere oranla daha yavaş çalışmaktadır.

GENETİK FAKTÖRLER: Ailede metabolizma problemi olan kişilere genetik faktörler etki gösterebilir ve bu duruma bağlı metabolizma doğuştan gelen bir yavaşlığa sahip olur.

DİYET YAPMAK: Kilo vermek için yapılan diyetlerin vücuda devamlı kilo aldırıp verdirmesi metabolizma hızını etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.

HASTALIKLAR: Troit bezlerindeki düzensizlikler metabolizmanın çalışmasına direkt etki eder. Hızlı çalışan troitler metabolizmayı hızlandırırken, yavaş çalışan troitler metabolizmayı yavaşlatmaktadır. Kortizon ve insülin salgılanması da metabolizma hızını yavaşlatmaktadır.

KARBONHİDRAT TÜKETİMİ: Karbonhidrattan zengin besinleri fazla tüketmek.

SICAKLIK: Sıcak havalarda hızlı çalışan metabolizma, kış aylarında yavaş çalışmaktadır.

                                                                                                                                                                                                                 Mustafa GÜLER

                                                                                                                                                                                                           TVGF 4.Kademe Baş Antrenör

 

5 1 vote
Article Rating
Subscribe
Bildir
guest

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

3 Yorum
Eskiler
En Yeniler Beğenilenler
Inline Feedbacks
View all comments
Pınar GÜLCÜ
Pınar GÜLCÜ
22 Haziran 2017 13:28

Merhaba kilo problemi olan bir insanım. Defalarca diyet yapıp bırakıp zararlarını en yakından yaşıyorum. Yazınız ile diyete başlayıp bırakmanın metabolizma üzerindeki olumsuz etkilerini öğrenmiş bulunmaktayım. Siz değerli işin uzmamlarından şunu öğrenmek istiyorum. Eski metabolizma hızıma nasıl geri dönüş yapabilirim? Bu konuda yardımcı olursanız sevinirim.

Muhammed Sağırlı
Muhammed Sağırlı
23 Haziran 2017 16:18

Dikkat edilmesi gereken önemli bir yazı olmuş. Sağlık sıkıntısı çekmemek için bilgili bir şekilde hareket etmeliyiz.

3
0
Would love your thoughts, please comment.x